Luật bóng đá 5 người không chỉ đơn giản là một phiên bản nhỏ của bóng đá truyền thống mà còn có những luật lệ riêng biệt giúp tăng tính hấp dẫn và phù hợp cho các trận đấu sân nhỏ. Dù bạn là người chơi, trọng tài hay người yêu thích thể thao này, việc hiểu rõ luật bóng đá này sẽ giúp bạn có trải nghiệm thú vị hơn và tránh các sai lầm không đáng có. Hãy cùng Bóng Đá Thể Thao khám phá nào!
Quy định về sân thi đấu trong luật bóng đá 5 người
Theo hệ thống luật bóng đá Futsal (luật thi đấu bóng đá sân 5 người), sân bóng đá được thiết kế theo chuẩn hình chữ nhật với kích thước linh hoạt, điều chỉnh tùy theo điều kiện thực tế tại sân. Theo quy định của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), kích thước sân đấu sẽ nằm trong khoảng như sau:
- Chiều dài sân: từ 25 đến 42 mét.
- Chiều rộng sân: từ 15 đến 25 mét.
Trong các giải đấu quốc tế, kích thước sân có yêu cầu nghiêm ngặt hơn. Cụ thể là chiều dài từ 38 đến 42 mét và chiều rộng từ 18 đến 22 mét. Đối với những sân có bề ngang hẹp (15–16 mét), cung tròn ở góc sân phải có bán kính 4 mét để đảm bảo tiêu chuẩn. Tuy nhiên, điểm thực hiện phạt đền luôn cách đường cầu môn 6 mét, giữ nguyên quy định chung của luật bóng đá mini.
Quy định về khung thành trong luật bóng đá 5 người
Theo luật bóng đá mini 5 người, khung thành được thiết kế với kích thước tiêu chuẩn với chiều cao 2 mét và bề rộng 3 mét. Lưới khung thành phải được cố định chắc chắn vào cấu trúc phía sau để đảm bảo an toàn khi thi đấu. Khoảng cách từ mặt sân đến mép dưới xà ngang cũng phải đạt chuẩn là 2 mét.
Khung thành cần được làm từ vật liệu an toàn, chẳng hạn như gỗ, kim loại, hoặc các vật liệu tổng hợp đạt chuẩn. Khung này cần tuyệt đối tránh sử dụng những chất liệu có thể gây nguy hiểm cho cầu thủ.
Tiết diện cột và xà ngang của khung thành phải đồng đều với độ dày nằm trong khoảng 10 đến 12 cm. Đường kẻ nối giữa hai cột có độ dày 8cm đồng nhất về màu sắc với các đường kẻ khác trên khung thành để tạo nên sự đồng bộ và dễ quan sát.
Quy định về bóng thi đấu trong luật bóng đá 5 người
Trong luật bóng đá sân 5, quả bóng phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể để đảm bảo phù hợp với đặc tính của sân nhỏ:
- Hình dáng: Hình tròn hoàn chỉnh, làm từ da hoặc chất liệu tổng hợp an toàn.
- Áp suất: Duy trì từ 400 đến 600 gr/cm², giúp bóng đạt độ đàn hồi tối ưu.
- Chu vi: Từ 62 đến 64 cm.
- Trọng lượng: Trong khoảng 400 – 440 gram, lý tưởng cho sân mini.
- Độ nảy: Khi thả từ độ cao 2 mét, bóng phải bật lên từ 50 đến 65 cm.
Trong các giải quốc tế, bóng bắt buộc phải được kiểm định và có chứng nhận từ FIFA. Các giải khác có thể dùng bóng tương đương nhưng phải đạt đủ các tiêu chí trên và đảm bảo an toàn cho người chơi. Trọng tài là người duy nhất có quyền quyết định thay đổi bóng trong suốt trận đấu.
Quy định về cầu thủ trong luật bóng đá 5 người
Sau đây là một số quy định về cầu thủ trong luật thi đấu bóng đá 5 người mà bạn có thể tìm hiểu:
Số lượng cầu thủ và trang phục
Mỗi đội trong bóng đá 5 người có tối đa 5 cầu thủ thi đấu trên sân, bao gồm 1 thủ môn. Đội còn được phép đăng ký thêm 7 cầu thủ dự bị. Khác với bóng đá phủi sân 7, luật của VFF cho phép thay người không giới hạn và việc thay thế có thể diễn ra bất cứ lúc nào trong trận đấu.
Theo quy định của VFF, tất cả cầu thủ phải mặc trang phục thi đấu đầy đủ gồm áo, quần, và giày. Đồng thời không được mang theo bất kỳ vật dụng nào có thể gây nguy hiểm cho bản thân hoặc đối phương. Thủ môn có thể mặc quần dài và phải mặc áo khác màu để dễ phân biệt với các cầu thủ và trọng tài.
Vai trò cầu thủ trên sân
Các vị trí trong đội hình theo luật bóng đá 5 người bao gồm:
- Thủ môn: Bảo vệ khung thành, có quyền dùng tay trong khu cấm địa.
- Hậu vệ: Tập trung vào phòng ngự, ngăn chặn các đợt tấn công của đối thủ.
- Tiền vệ: Giữ vai trò điều phối bóng, hỗ trợ cả phòng ngự và tấn công.
- Tiền đạo: Đầu tàu tấn công với nhiệm vụ ghi bàn.
Quy định về thay thế cầu thủ
Khi thay người, cầu thủ rời sân và cầu thủ vào sân phải thực hiện việc thay đổi tại khu vực quy định. Cầu thủ mới chỉ được phép vào sân sau khi người rời sân đã hoàn toàn ra khỏi sân. Đặc biệt, trong bóng đá sân 5, bất kỳ cầu thủ nào cũng có thể thay thế vị trí thủ môn nhưng phải báo trước cho trọng tài và chỉ thực hiện khi trận đấu tạm dừng.
Quy định trong luật bóng đá 5 người cho thủ môn
Sau đây là một số luật bóng đá sân 5 người dành cho thủ môn mà bạn có thể tham khảo:
Trang phục thủ môn
Trang phục của thủ môn trong bóng đá sân 5 người được quy định để dễ dàng phân biệt và đảm bảo an toàn:
- Trước trận đấu, đội phải đăng ký màu áo của thủ môn với ban tổ chức, đảm bảo màu áo khác biệt với đồng đội, đối thủ (bao gồm cả thủ môn đội bạn) và trọng tài.
- Thủ môn phải đi giày và có thể mặc quần dài cùng áo dài tay, mang găng tay, tất, và sử dụng các vật dụng bảo vệ như bao gối và bọc ống đồng (bên trong tất).
- Không được đội mũ hoặc mang trang sức khi thi đấu.
Phát bóng
Thủ môn trong luật bóng đá 5 người phải nắm rõ các quy định phát bóng, gồm phát bóng sống và phát bóng chết:
Phát bóng sống
Khi bắt được bóng trong khu cấm địa, thủ môn không được phát bóng sống nếu bóng xuất phát từ đồng đội chuyền về. Thủ môn có thể dùng cả tay và chân để phát bóng nhưng không được giữ bóng quá 4 giây. Nếu bóng được phát trực tiếp vào lưới đối phương mà không chạm ai, bàn thắng vẫn được công nhận.
Phát bóng chết
Khi bóng đi hết đường biên ngang, thủ môn chỉ được dùng tay để phát bóng và phải thực hiện trong vòng 4 giây. Nếu phát bóng trực tiếp vào lưới đối phương mà không chạm ai trước đó, bàn thắng sẽ không được tính. Cầu thủ nhận bóng từ thủ môn phải đứng ngoài khu phạt đền.
Thay thủ môn
Việc thay thủ môn trong luật bóng đá 5 người phải tuân thủ quy định:
- Thay thủ môn chỉ được thực hiện khi bóng ngoài cuộc với sự đồng ý của trọng tài chính và thông báo cho trọng tài biên. Cầu thủ vào sân thay thế thủ môn phải chờ đến khi thủ môn rời sân qua đường biên và mặc trang phục đúng như thủ môn đăng ký trước đó.
- Huấn luyện viên có thể chọn bất kỳ cầu thủ nào để thay thế vị trí thủ môn nhưng phải báo trước cho trọng tài.
Lỗi phạt gián tiếp từ thủ môn
Một số lỗi phổ biến của thủ môn có thể dẫn đến quả phạt gián tiếp cho đối phương:
- Sử dụng tay để chơi bóng sau khi đồng đội chuyền về.
- Nhận lại bóng từ đồng đội khi bóng chưa vượt qua nửa sân hoặc chưa chạm cầu thủ khác.
- Chạm tay vào bóng khi đồng đội thực hiện đá biên chuyền về.
- Giữ bóng quá 4 giây trong phần sân của đội nhà.
Quy định bắt phạt đền
Khi bắt phạt đền trong luật bóng đá 5 người, thủ môn cần tuân thủ các quy định:
- Đứng trên vạch vôi khung thành, đối diện cầu thủ thực hiện cú sút và chỉ di chuyển dọc theo vạch vôi cho đến khi bóng rời chân đối phương. Nếu thủ môn di chuyển sai quy định và bóng không vào lưới, đối thủ sẽ được sút lại. Nếu bóng vào lưới, bàn thắng sẽ được tính.
- Sau khi bắt thành công quả phạt đền, thủ môn có thể dùng tay để ném bóng sang sân đối phương, bắt đầu đợt tấn công cho đồng đội.
Quy định về trọng tài, trợ lý trọng tài trong luật bóng đá 5 người
Để đảm bảo trận đấu diễn ra theo đúng luật và công bằng, mỗi trận bóng đá sân 5 yêu cầu tối thiểu hai người điều hành. Trong đó có một trọng tài chính và một trợ lý trọng tài. Trọng tài chính là người trực tiếp kiểm soát trận đấu, thực hiện các quyết định liên quan đến luật chơi và xử lý những vi phạm phát sinh trong suốt quá trình thi đấu.
Trợ lý trọng tài hỗ trợ trọng tài chính bằng cách giám sát các vi phạm, ghi nhận thẻ phạt, quản lý thời gian và đảm bảo các yếu tố kỹ thuật. Họ phối hợp nhịp nhàng để duy trì sự công bằng và trật tự trong suốt trận đấu. Từ đó giúp tạo nên một môi trường thi đấu an toàn và chuẩn mực.
Quy định về thời gian thi đấu trong luật bóng đá 5 người
Trận đấu chính thức trong bóng đá 5 người kéo dài 2 hiệp. Mỗi hiệp 20 phút không dừng đồng hồ với thời gian nghỉ giữa hai hiệp không quá 15 phút.
Nếu sau thời gian thi đấu chính thức, hai đội vẫn hòa nhau thì trận đấu sẽ bước vào hiệp phụ.
Thời gian của hiệp phụ gồm 2 hiệp, mỗi hiệp kéo dài 5 phút, cũng không dừng đồng hồ. Trong trường hợp hiệp phụ không thể phân định thắng thua, trận đấu sẽ được quyết định bằng loạt sút luân lưu.
Quy định về bàn thắng hợp lệ trong luật bóng đá 5 người
Để bàn thắng được công nhận là hợp lệ trong bóng đá 5 người, cầu thủ cần tuân thủ các yêu cầu sau:
- Bóng phải hoàn toàn vượt qua vạch cầu môn, nằm giữa hai cột dọc và bên dưới xà ngang.
- Đội ghi bàn không được vi phạm luật thi đấu trong quá trình tạo ra cơ hội và thực hiện cú dứt điểm.
- Cầu thủ ghi bàn không có hành vi phạm lỗi với đối phương trong tình huống ghi bàn.
Quy định về lỗi trong luật bóng đá 5 người
Trong bóng đá 5 người, các lỗi được chia thành nhiều loại khác nhau giúp trọng tài dễ dàng xác định và xử lý tình huống trong trận đấu.
Lỗi về hành vi phi thể thao
Gồm những hành vi không đúng mực như:
- Đánh, xô đẩy hoặc có ý định gây xung đột với đối thủ.
- Có lời nói hoặc cử chỉ không đúng chuẩn mực văn hóa, như nhổ nước bọt, xúc phạm người khác.
- Phản ứng mạnh mẽ hoặc tranh cãi với quyết định của trọng tài.
- Cố ý chơi bóng bằng tay, chẳng hạn ôm, đấm, hoặc ném bóng.
- Xoạc bóng nguy hiểm, vượt ngoài tầm kiểm soát của đối phương.
Những lỗi này thường bị phạt thẻ vàng, thẻ đỏ hoặc có thể bị đuổi ra khỏi sân ngay lập tức.
Lỗi trực tiếp
Lỗi này trong luật bóng đá 5 người thường xảy ra giữa các cầu thủ khi có va chạm hoặc vi phạm trực tiếp:
- Những hành động như đẩy, kéo, chặn người trái phép đối với cầu thủ đối phương.
- Chơi bóng nguy hiểm với khả năng gây chấn thương cho đối phương.
Đội phạm lỗi sẽ chịu quả đá phạt trực tiếp tại vị trí phạm lỗi, hoặc quả phạt đền nếu lỗi xảy ra trong khu vực cấm địa.
Lỗi gián tiếp
Lỗi gián tiếp liên quan đến các sai sót kỹ thuật hoặc vi phạm quy tắc chơi bóng:
- Ném biên không đúng cách (bằng tay, chân, hoặc đầu).
- Chạm bóng bằng tay (trừ thủ môn trong khu cấm địa).
- Phạm lỗi việt vị.
Các lỗi này sẽ bị xử lý bằng quả đá phạt gián tiếp.
Lỗi tổng hợp
Luật bóng đá 5 người cũng quy định về lỗi tổng hợp, tức các lỗi trực tiếp được cộng dồn trong mỗi hiệp. Khi một đội đạt đến 5 lỗi tổng hợp, đối phương sẽ được hưởng quả đá phạt trực tiếp có hàng rào chắn cách bóng 5 mét. Từ lỗi thứ 6 trở đi, đội phạm lỗi không được quyền làm hàng rào chắn bóng.
Một số quy định khác trong luật bóng đá 5 người
Ngoài những quy định cụ thể ở trên, luật bóng đá mini 5 người mới nhất còn bao gồm một số quy định khác như sau:
- Sau khi đội bị ghi bàn, bóng sẽ được đưa vào cuộc từ chấm giữa sân.
- Khi bắt đầu hiệp đấu mới hoặc sau khi có bàn thắng, trận đấu được khởi động từ giữa sân.
- Nếu có vi phạm kỹ thuật hoặc lỗi nhỏ, bóng sẽ được đá lại từ vị trí vi phạm ban đầu.
Ngoài các hình thức phạt bằng đá phạt, trọng tài còn có thể áp dụng thẻ phạt:
- Thẻ vàng: Cảnh cáo cầu thủ ngay trên sân, nhắc nhở về hành vi vi phạm.
- Thẻ đỏ: Truất quyền thi đấu của cầu thủ, buộc rời sân ngay lập tức.
Luật bóng đá 5 người mang đến trải nghiệm thể thao linh hoạt và đầy kịch tính nhờ các quy định phù hợp cho sân nhỏ. Việc nắm vững luật chơi không chỉ giúp bạn tham gia một cách tự tin hơn mà còn bảo đảm trận đấu diễn ra công bằng và hấp dẫn. Hãy cùng Bóng Đá Thể Thao ra sân và chinh phục những trận cầu đầy sôi động theo luật bóng đá này nhé!